Kliffen van Gaasterland

ÚTSJOCH
ÚTSJOCH

Kliffen bezoeken in Nederland? Aan de IJsselmeerkust in Gaasterland vind je heel bijzondere kliffen met een rijke geschiedenis en natuur. Het zijn er drie: in Oudemirdum, in Mirns en het Rode Klif bij Warns. Ze zijn alle drie ontstaan in de ijstijd toen de grond in Gaasterland door gletsjers tot soms wel 13 meter hoog werd opgestuwd. Aan de kustranden verdween er telkens een stukje land in de golven. Toegegeven, de kliffen van Gaasterland halen het niet bij de door Friese singer-songwriter Gurbe Douwstra bezongen ‘Cliffs of Moher’ in Ierland, maar het zijn toch echte kliffen. Bovendien: hier kun je rustig een selfie aan de rand van de klif maken zonder bang te zijn voor een tragische afloop. Maar waarom ga je niet zelf even kijken? En laat vanaf de klif je blik stromen over het IJsselmeer tot de verre, verre horizon.

Ontstaan kliffen van Gaasterland

Hoe komt Zuidwest Friesland aan deze bijzondere kliffen? Om daar antwoord op te geven, gaan we terug naar de voorlaatste ijstijd. Dat is ongeveer 200.000 tot 130.000 jaar geleden. In die periode schoof heel gestaag een enorme ijsmassa vanuit Scandinavië over Nederland. De zogenoemde gletsjertongen, de snuit van de gletsjers, duwden het zand, leem en stenen voor zich uit en omhoog tot soms wel dertien meter. Daardoor ontstond het glooiende landschap in Gaasterland. In de middeleeuwen ontstond de Zuiderzee (het huidige IJsselmeer). Het water uit deze zee sloeg met storm stukken van de heuvels af en ziedaar het ontstaan van de kale steile hellingen, oftewel de kliffen van Gaasterland. Na de opening van de Afsluitdijk in 1933 verminderde deze afkalving door golfslag. De steile wanden en de stranden gelegen voor de kliffen raakten begroeid. Doordat de grond verbrokkelde werden de kliffen schuiner.

Oudemirdumerklif: zes meter hoog uitzicht

Voor het uitzicht vanaf het zes meter hoge Oudemirdumerklif moet je, nadat je je fiets, e-chopper of auto hebt geparkeerd, een klein stukje wandelen over het Minne Minnespad naar het IJsselmeer. Minne Minnes was de laatste Zuiderzeevisser van Oudemirdum. In 1939 borg hij zijn netten op en meerde hij zijn bootje af in het haventje onder het Oudemirdumerklif. Een geweldige plek. Door de hoogte, de rust, de ruimte en de bijzondere natuur. Hij zag daarmee voorgoed af van zijn dagelijkse wandeling over het schelpenpad naar het vissershuisje uit 1755. Nu kun jij zijn wandeling maken; het pad voert langs tuinwallen. Aan het eind van het Minne Minnespad sta je ineens hoog op het Oudemirdumerklif, beheerd door Natuurmonumenten. Je kijkt uit over het IJsselmeer en je krijgt direct een vakantiegevoel. Je vindt hier meer dan 200 plantensoorten. Sommige plantjes houden ook van zout water door de voormalige Zuiderzee. Misschien spot je wel een das, die in een burcht in de klifwand woont. Kijk naar boven en wie weet zie je een ‘vliegende deur’. Zo wordt de zeearend door haar vleugelspanwijdte van soms wel 2,5 meter ook wel genoemd. Of wellicht hoor je een kneu, grasmus of rietzanger zingen. En wat te denken van al die watervogels op het IJsselmeer!

Mirnser Klif: favoriet bij veel mensen

Zandkastelen bouwen op het strand? Voetballen in het gras? Zwemmen in of surfen op het IJsselmeer? Of wandelen in het bos..? Het kan allemaal bij het Mirnser Klif. Achter je zie je de subtiele randen van dit klif, dat weer omlijst wordt door het achterliggende Rijsterbos. Een prachtige plek om te wandelen langs de enorme eiken- en beukenbomen. Geniet op het strand van de bontgekleurde kites die door de lucht scheren of pak je eigen board en doe mee. Bij het Mirnser klif vind je ook een aanbindplaats voor paarden, waardoor dit een prachtige plek is om tijdens de buitenrit uit te rusten. Bij paviljoen ’t Mar, dat op de klif staat, kun je genieten van koffie, lunch of diner en een prachtig uitzicht over het strand en het IJsselmeer. De Mirnser Klif is ongeveer 2,5 meter hoog. Deze plek, in beheer van het Fryske Gea, mag met recht een cadeautje van de ijstijd worden genoemd. De grond vanaf de klif loopt glooiend af naar het strand. De klif is begroeid met bijzondere orchideeën, varens en de alleen hier voorkomende waardzegge.

Tien meter hoge Rode Klif bij Warns

De kliffen van Gaasterland worden ook gevormd door de Rode Klif bij Warns die zijn naam te danken aan de rode kleur van het ijzerrijke keileem, waaruit het klif is opgebouwd. Deze grondsoort is alleen in Gaasterland te vinden. Het is ook de plek waar een monument ligt van zwerfstenen waarmee de Slag bij Warns, die op 26 september 1345 plaatsvond, wordt herdacht. ‘Leaver dea as slaef’ – liever dood dan slaaf - staat op de bovenste steen. Tijdens deze veldslag tussen de Friezen en de Hollanders sloegen de Hollanders op de vlucht nadat ze werden aangevallen door de plaatselijke bevolking. Ze kozen hierbij de verkeerde afslag, waardoor ze met hun zware harnassen door het moerassige landschap moesten ploegen. Een tactische misser, waardoor ze werden verslagen en de Friezen nog 150 jaar lang hun zelfstandigheid konden bewaren. De kliffen van Gaasterland bieden dus niet alleen een prachtige natuur, maar ook een zeer interessante geschiedenis.

Ontdek de kliffen van Gaasterland

De kliffen van Gaasterland zijn een bijzonder fenomeen. Het is een landschap dat je blijft boeien en je doet verwonderen dat je dit gewoon zo dicht bij huis of je vakantieadres kunt zien. De kliffen van Gaasterland herbergen bijzondere planten en bieden prachtige vergezichten. Je kunt er ook zwemmen, pootjebaden en kitesurfen. Kortom, ze zijn een bezoek meer dan waard. Je kunt er met de auto naartoe, maar misschien vind je het leuk om er meteen een leuke fietstocht van te maken. Met de e-chopper kan natuurlijk ook. ‘De kliffenroute van Gaasterland’ is een tocht van ruim 29 kilometer. Je vertrekt vanuit Bezoekerscentrum Mar & Klif in Oudemirdum (of Aldemardum zoals we in Friesland zeggen). Oudemirdum is een gezellig dorp. Op de Brink vind je winkeltjes en horecagelegenheden.

Fiets de kliffenroute
Fiets de kliffenroute

Volg deze fietsroute en maak vanuit Bezoekerscentrum Mar en Klif een fietstocht je langs de kliffen van Gaasterland door het Nationaal landschap Zuidwest Fryslân. Verken dit unieke stukje van Friesland en geniet van de vele vogels die onderweg te zien zijn.

Naar de fietsroute
Bezoek strandpaviljoen 't Mar
Bezoek strandpaviljoen 't Mar

Geniet vanaf het terras van het strandpaviljoen van 't Mirnser Klif van een hapje en een drankje met uitzicht over het strand en de kitesurfers in de verte.

Naar het strandpaviljoen
Bezoekerscentrum Mar & Klif
Bezoekerscentrum Mar & Klif

Benieuwd naar de geschiedenis van Zuidwest Friesland? En naar het ontstaan van de kliffen van Gaasterland. Bezoek dan de tentoonstelling over het Nationaal Landschap bij bezoekerscentrum Mar & Klif in Oudemirdum.

Bezoek Mar & Klif
Ontdek Oudemirdum
Ontdek Oudemirdum

Het dorp Oudemirdum is het groene hart van Gaasterland. Je vindt hier op de Brink gezellige terrasjes voor een hapje en een drankje. En de prachtige natuur kun je zeker niet overslaan waaronder natuurlijk een bezoek aan de kliffen van Gaasterland.

Bezoek Oudemirdum