Sint Josephkerk Heeg
Heeg
De Sint Josephkerk Heeg is niet oost-west georiënteerd en wijkt daarmee af van de standaard in de katholieke kerkenbouw. De noord-zuid gerichte verkaveling in de kern van het oude dorp liet daarvoor geen ruimte.
Neem alvast een kijkje
Anderen bekeken ook
De bevoorrechte positie van het protestantisme in Nederland kwam in de 19e eeuw ten einde. Na 1850 leidde dat tot een bouwhausse van katholieke kerken. Meestal uitgevoerd in de stijl van de neogotiek, die teruggreep op de middeleeuwen. De meest vooraanstaande architect van de Nederlandse neogotiek was Pierre Cuypers. In Friesland ontwierp hij zeven kerken. De Sint Jozefkerk uit 1876 was daarvan de vijfde.
Op last van de opdrachtgever verwerkte Cuypers in zijn ontwerp enkele ideeën van Alfred Tepe, architect uit een concurrerende neogotische school. Dat leidde tot de bouw van deze eenbeukige kruiskerk met een voor Cuypers’ doen opvallend eenvoudige en sobere opzet. Typisch neo-gotisch is dat de last van het gebouw wordt gedragen door een stelsel van smalle ribben en pilasters. Door de spitsboogvensters in de tussenliggende muurdelen valt het daglicht royaal naar binnen.
Het interieur, nog grotendeels uit de bouwtijd, is een kleurrijk, druk versierd totaalkunstwerk, waarin alle kunsten met de architectuur samenwerken. Altaren, heiligenbeelden en kansel zijn gemaakt in het atelier Cuypers-Stoltzenberg in Roermond. Het glas-in-lood komt van atelier F. Nicolas, eveneens in Roermond gevestigd, waarmee Cuypers veel samenwerkte. De kerk is niet oost-west georiënteerd en wijkt daarmee af van de standaard in de katholieke kerkenbouw. De noord-zuid gerichte verkaveling in de kern van het oude dorp liet daarvoor geen ruimte.
-
De bevrijding van Friesland 2
De bevrijding van Friesland 2
Op 18 april was de hele provincie Friesland met uitzondering van de Waddeneilanden bevrijd. In vergelijking met andere provincies werd er in Friesland weinig gevochten. Over het algemeen waren de paar duizend Duitse troepen, die Friesland niet hadden kunnen ontvluchten, door de Canadezen relatief snel verslagen.
De commandant van de Royal Canadian Dragoons, Lieutenant Colonel Landell, prees de acties van het verzet door te stellen ´Friesland liberated herself´. Hoewel dat wellicht wat overtrokken was, versnelden de acties van het Friese verzet zonder meer de bevrijding. En het beperkte het aantal slachtoffers aan geallieerde kant.
Bij confrontaties met Duitse troepen en hun Nederlandse handlangers verloren zeker 31 verzetsmensen hun leven. Aan geallieerde kant sneuvelden tenminste elf Canadezen en één Fransman. Bij de gevechten en beschietingen vielen ook tientallen burgerslachtoffers. Het aantal slachtoffers aan Duitse kant is niet bekend, maar vermoedelijk liep dat aantal in de honderden. Met 320 vernielde en 4000 beschadigde woningen en 80 vernielde bruggen was Friesland materieel de minst beschadigde provincie van Nederland.
Veel Duitse militairen maakten zich uit de voeten in de richting van het westen van het land. Harlingen, Makkum en Lemmer werden verzamelplaatsen voor zich terugtrekkende Duitse troepen. Van daaruit probeerden ze per boot over het IJsselmeer of via de Afsluitdijk richting Noord-Holland te ontkomen. Ook de Waddeneilanden werden een toevluchtsoord voor collaborateurs en Duitse militairen. Hier liet de bevrijding langer op zich wachten.
Op Terschelling werden de laatste Duitse troepen op 29 mei ontwapend door een Brits artillerieregiment. Twee dagen later staken de Britten van Terschelling over naar Vlieland en was ook de bevrijding van dat eiland een feit. Ameland was op 3 juni bevrijd.
Op Schiermonnikoog had het personeel van het beruchte Scholtenhuis, het SD-hoofdkwartier in Groningen, zich gevestigd. Na hun vertrek op 31 mei vierde het eiland feest, ondanks de zeshonderd nog aanwezige bezettingstroepen. Pas op 11 juni vertrokken de laatste Duitse militairen van Schiermonnikoog en was Friesland helemaal vrij.
De meeste Canadese eenheden die Friesland hadden bevrijd, zetten na 18 april de strijd voort in Groningen en Noord-Duitsland. Hun oorlog eindigde op 8 mei 1945 toen de overgave van alle Duitse strijdkrachten van kracht werd.
