Schoorsteen van Nooitgedagt
IJlst
Het silhouet van IJlst wordt mede bepaald door de oude schoorsteen van de fabriek, waarop van boven naar beneden Nooitgedagt te lezen valt. De fabriek was decennialang toonaangevend in het ontwerpen en maken van schaatsen, kinderspeelgoed en gereedschap.
Neem alvast een kijkje
Anderen bekeken ook
-
E-bike oplaadpunt - Stadsherberg Het Wapen van IJlst
E-bike oplaadpunt - Stadsherberg Het Wapen van IJlst
Wie heeft er nog gespeeld met houten speelgoed uit de bekende Nooitgedagt fabriek? Het silhouet van IJlst wordt mede bepaald door de oude schoorsteen van de fabriek, waarop van boven naar beneden Nooitgedagt te lezen valt. De fabriek was decennialang toonaangevend in het ontwerpen en maken van schaatsen, kinderspeelgoed en vooral gereedschappen.
Z’n grootste bekendheid dankt de Koninklijke Fabrieken J. Nooitgedagt & Zn. uit IJlst aan de houten schaatsen. Grappig, want schaatsen en houten speelgoed waren eigenlijk bijproducten en houtbewerkingsgereedschap het hoofdproduct. Ze werden met vakmanschap en liefde gemaakt door de werknemers van deze toenmalige, grootste werkgever van IJlst. Van de fabriek in het hart van de stad resteert nu slechts nog de schoorsteen.
Een reuzebeitel, die ooit voor de fabriek stond, herinnert aan de bloeitijd. Dit vakkundige kunstwerk staat nu op de rotonde bij het treinstation in IJlst. In Museum Houtstad IJlst kun je kennismaken met 150 jaar productontwikkeling. Nog steeds wordt Nooitgedagt gereedschap geroemd om z’n kwaliteit. Daarom verdient dit gereedschap een tweede leven en zijn ‘dubbele’ exemplaren bij Museum Houtstad IJlst te koop.
-
Plasjes langs de N31, Harlingen - Vogelkijkpunt
Plasjes langs de N31, Harlingen - Vogelkijkpunt
-
Wapendroppings in Friesland - Witmarsum
Wapendroppings in Friesland - Witmarsum
'De worm heeft rode haren', 'Doe de groeten aan Jozef'. Met dit soort slagzinnen werden wapendroppings aangekondigd. In Friesland vonden er 24 plaats in de laatste maanden van de oorlog. Per dropping werden tot wel 24 containers gedropt, vol met wapens. Geweren, pistolen, bazooka's en allerlei explosieven. Bedoeld om de geallieerden te helpen bij hun opmars door Friesland. Friesland zou zichzelf helpen bevrijden, zo was het idee.
Bij de bevrijding van Friesland spelen de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) een grote rol. De NBS in Friesland bestaat (vanaf december 1944) uit de verzetsgroepen van de KP (Knokploegen), LO (Landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers) en OD (Orde Dienst).
Zo’n ondergronds leger heeft natuurlijk wapens nodig. Voor de aanstaande sabotageacties, de bezetting van bruggen, sluizen en het gevangennemen van de vijand, krijgen 2500 tot 3000 NBS-ers een wapen. Van pistolen en mitrailleurs tot stenguns.
De wapens komen letterlijk uit de lucht vallen. Vanaf oktober 1944 vliegen Stirling en Halifax bommenwerpers vanuit Engeland 47 keer richting Friesland. Op zo'n 14 plaatsen in de provincie worden tenminste 24 geslaagde wapendroppings uitgevoerd. De bommenwerpers gooien containers met wapens, munitie en springstoffen aan parachutes boven de Friese weilanden naar beneden. Groepen NBS-ers staan 's nachts klaar om met lichtsignalen het afwerpterrein aan te geven en daarna de wapens af te voeren en te verstoppen.
Zoals even ten oosten van hier, op het afwerpterrein Hichtum. Bij de tweede dropping viel een container op een veulen dat gedood werd. De onwetende boer gaf het dode veulen aan bij de politie, zodat het terrein als wapendroppingsterrein moest vervallen.
Via geheime zenders worden met Londen de slagzinnen uitgewisseld die aangeven waar en wanneer een dropping plaatsvindt. Voor het contact tussen Engeland en het verzet over de droppings stuurt Prins Bernhard als opperbevelhebber van de NBS, twee geheime agenten van het Bureau Bijzondere Opdrachten (BBO) naar Friesland. Lykele Faber en Peter Tazelaar houden zich (vanaf november 1944), samen met marconist Alfred Springgate en hun radiozender lang schuil in een jacht op het meertje Nannewiid bij Oudehaske in het zuiden van Friesland.
De commando's N. De Koning en R. Groenewoud reizen ondertussen met valse papieren door de provincie om wapeninstructies te geven. Ze zijn eerder vanuit Engeland boven Drenthe gedropt en door de KP naar Friesland gehaald.
De wapendroppings en het verbergen van de wapens leiden regelmatig tot levensgevaarlijke situaties. De bezetters maken fel jacht op verborgen wapens. Op wapenbezit staat de doodstraf. Een dropping te Aalsum bij Dokkum leidt indirect tot de grootste massa-executie in Friesland van twintig mannen in Dokkum.
Op zondag 8 april geeft ‘Radio Oranje’ via de BBC de langverwachte slagzin door: 'de fles is leeg'. Voor de NBS is dit het sein om 36 uur later met sabotageacties te beginnen. De Canadese troepen zijn bijna bij de grens van Friesland. De wapens worden uit de opslagplaatsen gehaald. De NBS groepen komen bij elkaar op geheime locaties en de wapens en munitie worden uitgedeeld.
De verzetsgroepen hebben Friesland al voor een groot deel in handen voor de komst van de Canadezen. Alleen bij Harlingen-Makkum hebben de Duitsers voor de verdediging van de Afsluitdijk artillerie neergezet en moeten de Canadezen zware gevechten leveren. Het vasteland van Friesland is op 18 april helemaal bevrijd.
-
