Blog: 7x zien en doen in Stavoren

8 augustus 2022 | Redactie VVV Waterland van Friesland

Stavoren

Starum
Stavoren

Starum

‘Eb en overvloed?’. Voormalige Zuiderzeestad en Hanzestad Stavoren kende naast hele goede ook bitter slechte tijden. Toch wisten de bewoners er altijd het beste van te maken en de schoonheid van de oudste havenstad van Friesland te bewaren. Wist je dat Stavoren zelfs een eigen munt heeft gehad? Vanuit de haven van Stavoren werd namelijk handel gedreven met vele landen. Neem een kijkje in deze gezellige havenstad aan het IJsselmeer waar historische zeilschepen een thuishaven hebben gevonden en ontdek 7 zien en doen tips!

1/ Het Vrouwtje van Stavoren

Bezoek in de oude haven het vrouwtje van Stavoren. Vol verlangen kijkt ze uit naar terugkerende schepen met waardevolle spullen. Door haar hoogmoed stort ze zichzelf in het ongeluk en neemt Stavoren mee in haar val. Ontdek haar verhaal en sta even stil. Durf jij bescheiden te zijn?

Lees het verhaal van het vrouwtje van Stavoren

2/ Haven van Stavoren

Proef de sfeer van handel, visserij en pleziervaart. Stavoren heeft een unieke ligging omdat het aan drie kanten omringd is door het IJsselmeer. Dit levert gezelligheid op en prachtige fotogenieke plekken zoals de oude zeesluis uit 1576, de visserijhaven, kleurige huisjes die doen denken aan Kopenhagen en de esthetisch vormgegeven havenlichten. Het fotograferen waard!

Bezoek de haven

3/ Fontein De Vis voor Stavoren - Mark Dion

Aan de kop van de haven, bij de oude sluis, tuurt ‘De Vrouwe van Stavoren’ over het water van het IJsselmeer, toen nog de Zuiderzee, in afwachting van haar schepen. Recht daar tegenover staat een nieuw cultureel icoon: De Vis. Drie meter hoog en acht meter lang, water spuwend uit haar boven- en onderkaak en kinderen uitnodigend om het water te trotseren. Deze fontein die behoort tot het project 11fountains van Leeuwarden-Fryslân 2018 en is ontworpen door de Amerikaanse kunstenaar Mark Dion.

Bezoek de fontein

4/ Museum ’t Ponthús

Hier worden de roemruchte verhalen van Stavoren langs een tijdlijn tot leven gebracht. Waarom vielen de Noormannen Stavoren binnen? Hoe zat de handelsrelatie met Hamburg in elkaar? Of leer meer over het verhaal van de noodlanding van de Halifax V tijdens de Tweede Wereldoorlog op het IJsselmeer ten zuiden van Stavoren.

Bezoek het museum

5/ De spoorhaven van Stavoren

Toen de Afsluitdijk nog niet was aangelegd, was de veerpont tussen Enkhuizen in Noord-Holland en Stavoren een belangrijke verbinding. Je kwam aan met de trein in Stavoren, stapte op de veerboot en kon weer in Enkhuizen verder reizen met de trein. Verderop in de Spoorhaven legde de stoompont aan Hierop werden goederen en vee vervoerd. Geladen treinwagons werden via een brug met rails zo de stoompont opgesleept. In 2015 zijn de resten van deze oprit gerestaureerd en vormen nu een blijvend monument in de Staverse spoorhaven.

Bezoek het pontgat

6/ Het Blokhuis

Na 1525, maakte Friesland deel uit van het rijk van keizer Karel V. Om de Friezen in bedwang te houden liet Karel V een groot blokhuis bij de Staverse haven bouwen. Een blokhuis is een oude naam voor een militair verdedigingswerk met een strategische plek om de toegang te bewaken, in dit geval de haven van Stavoren. Dit verdedigingswerk heeft er tot circa 1580 gestaan. Hierna werd het gedeeltelijk afgebroken en verder in de stadswallen opgenomen.

Bij opgravingen in 1996 zijn stukken van de muren en torens en veel kanonskogels gevonden. Nu is op deze plek op de oude fundamenten de verbeelding van het vestingwerk gebouwd: Een groot kunstwerk van staal, beton en glas.

Lees meer over het Blokhuis

7/ Johan Frisosluis

De sluis met brug uit 1966 vormt de verbinding tussen het IJsselmeer en het Johan Frisokanaal. De wachttijd liep alleen op tot soms wel twee uren, daarom is de capaciteit is aangepast. Op 8 mei 2014 opende koning Willem-Alexander de tweede sluis naast de bestaande sluis. Deze nieuwe sluiskolk heeft een lengte van maar liefst 65 meter en heeft allerlei innovaties.

Bekijk de Johan Frisosluis