Standbeeld Grutte Pier

De grootste volksheld uit de Friese geschiedenis moet wel Pier Gerlofs Donia (1480-1520) zijn, oftewel Grutte Pier. Als gewone boer uit Kimswerd speelde een belangrijke rol in de strijd voor een onafhankelijk Friesland.

Pier was aanvoerder van de bende ‘Arumer Zwarte Hoop’, met wie hij op een vloot op de Zuiderzee allereerst de strijd voerde tegen de Saksen en later tegen de Hollanders.

Na zijn overlijden in 1520 verscheen hij in vele Friese kronieken, legendes en verhalen als vrijheidsstrijder, die zijn slachtoffers het gezegde "Bûter, brea en griene tsiis, wat dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries" in het Fries zou hebben laten zeggen, om wie dat niet kon uitspreken te doden. Zo wist hij het verschil tussen de Friezen en de Hollanders.

In 1985 kreeg Grutte Pier een standbeeld in zijn geboorteplaats Kimswerd, uitgevoerd in Belgisch hardsteen naar ontwerp van Anne Wouddijk. In heel Friesland vind je nog meer plekken waar je Grutte Pier kunt 'beleven':

• In het Fries Museum ligt het zwaard van Grutte Pier. Met een lengte van 2,13 (bijna even groot als Grutte Pier zelf) en 6,6 kilo. In 2022 is er uitgebreid onderzoek gedaan of dit daadwerkelijk het zwaard van Grutte Pier was. Er is geconcludeerd dat het uit de tijd van Grutte Pier was en dat er mee is gevochten.
• In de Martinikerk in Sneek liggen de overblijfselen van deze Friese held
• In het stadshuis in Sneek ligt de helm
• In Bartlehiem vind je Bierbrouwerij Grutte Pier. Een heerlijk Fries streekproduct ontstaan aan de bar in Speciaalbier cafe de Markies in Leeuwarden
• In 2022 is er een film uitgekomen over de vrijheidsstrijder