Haventje van Laaksum (Laaxum)
Laaxum
Het haventje van Laaksum is een idyllisch plekje in Zuidwest Friesland. We noemen het wel het kleinste vissershaventje van Europa.
Neem alvast een kijkje
Anderen bekeken ook
-
Kunstwerk Laaksum | Hendrik Elings
Kunstwerk Laaksum | Hendrik Elings
Een kunstwerk van Hendrik Elings. Dit schilderij laat de haven van Hemrik zien en is uit een reeks van kunstwerken die bij de ijsbanen van de Iisbaankeunstrûte horen.
-
-
Gedicht: Iisbaan yn ‘e maaitiid | Syds Wiersma
Gedicht: Iisbaan yn ‘e maaitiid | Syds Wiersma
IISBAAN YN ‘E MAAITIID
de besiele stilte
fan it ferlitten hillichdom
it is maaitiid mar bûten de tiid
briedt it fersûpte gers
mei nij grien
de tút fan bestimming deryn
yn it sin bringer fan
it streekjen it frij fielen ûnierdsk
njonken
it knoffeljen it minsklik mislearjen
ah jasses
hakkekruk dreamt fan iisprinsesse
yn in nije winter tute
as by in âlde hit de wrâld in dûnsflier
dy kâldreade blommewangen
ûnder har mûtse fan suvere ingelewol wei
te plôkjen
de tút
de dream oer de tút
de tút fan de dream oer de tút
hakkekruk knoffelet troch
de hope op de tút fan de dream oer de tút
waard in wynwak
drûget op, lit de feiten sprekke:
ferlitten timpel, dea iis
gjin prinsesse by machte
-
Het haventje van Laaxum (Laaksum op z'n Fries) is een idyllisch plekje in Zuidwest Friesland. We noemen het wel het kleinste vissershaventje van Europa, bestaande uit een haventje, enkele vissershuisjes, een boerderij en een hang. Er wonen maar een handjevol mensen.
In 1345 speelde het dorp een rol in de 'Slag bij Warns': een leger van graaf Willem IV uit Holland kwam hier namelijk aan land om de Friezen aan te vallen.
Laaksum was een echt vissersdorp, er werd op bot gevist en later ook op paling. Toen de Afsluitdijk in 1932 werd gebouwd, was het ook hier voorbij met de visserij. Er bleven slechts twee broers over die samen vissen op het IJsselmeer, hun boot ligt in het haventje van Laaxum.
Vanwege de mooie ligging aan de dijk en het IJsselmeer is Laaksum een bezienswaardigheid. Op een mooie zomerdag is het er druk met fietsers, motorrijders en andere dagjesmensen.
In de voormalige hang, een vierkant gebouwtje waar vroeger haringen werden gezouten en gerookt, is nu een visrestaurant gevestigd, waar je een lekker visje kunt halen.
-
Plasjes langs de N31, Harlingen - Vogelkijkpunt
Plasjes langs de N31, Harlingen - Vogelkijkpunt
-
Wapendroppings in Friesland - Witmarsum
Wapendroppings in Friesland - Witmarsum
'De worm heeft rode haren', 'Doe de groeten aan Jozef'. Met dit soort slagzinnen werden wapendroppings aangekondigd. In Friesland vonden er 24 plaats in de laatste maanden van de oorlog. Per dropping werden tot wel 24 containers gedropt, vol met wapens. Geweren, pistolen, bazooka's en allerlei explosieven. Bedoeld om de geallieerden te helpen bij hun opmars door Friesland. Friesland zou zichzelf helpen bevrijden, zo was het idee.
Bij de bevrijding van Friesland spelen de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (NBS) een grote rol. De NBS in Friesland bestaat (vanaf december 1944) uit de verzetsgroepen van de KP (Knokploegen), LO (Landelijke organisatie voor hulp aan onderduikers) en OD (Orde Dienst).
Zo’n ondergronds leger heeft natuurlijk wapens nodig. Voor de aanstaande sabotageacties, de bezetting van bruggen, sluizen en het gevangennemen van de vijand, krijgen 2500 tot 3000 NBS-ers een wapen. Van pistolen en mitrailleurs tot stenguns.
De wapens komen letterlijk uit de lucht vallen. Vanaf oktober 1944 vliegen Stirling en Halifax bommenwerpers vanuit Engeland 47 keer richting Friesland. Op zo'n 14 plaatsen in de provincie worden tenminste 24 geslaagde wapendroppings uitgevoerd. De bommenwerpers gooien containers met wapens, munitie en springstoffen aan parachutes boven de Friese weilanden naar beneden. Groepen NBS-ers staan 's nachts klaar om met lichtsignalen het afwerpterrein aan te geven en daarna de wapens af te voeren en te verstoppen.
Zoals even ten oosten van hier, op het afwerpterrein Hichtum. Bij de tweede dropping viel een container op een veulen dat gedood werd. De onwetende boer gaf het dode veulen aan bij de politie, zodat het terrein als wapendroppingsterrein moest vervallen.
Via geheime zenders worden met Londen de slagzinnen uitgewisseld die aangeven waar en wanneer een dropping plaatsvindt. Voor het contact tussen Engeland en het verzet over de droppings stuurt Prins Bernhard als opperbevelhebber van de NBS, twee geheime agenten van het Bureau Bijzondere Opdrachten (BBO) naar Friesland. Lykele Faber en Peter Tazelaar houden zich (vanaf november 1944), samen met marconist Alfred Springgate en hun radiozender lang schuil in een jacht op het meertje Nannewiid bij Oudehaske in het zuiden van Friesland.
De commando's N. De Koning en R. Groenewoud reizen ondertussen met valse papieren door de provincie om wapeninstructies te geven. Ze zijn eerder vanuit Engeland boven Drenthe gedropt en door de KP naar Friesland gehaald.
De wapendroppings en het verbergen van de wapens leiden regelmatig tot levensgevaarlijke situaties. De bezetters maken fel jacht op verborgen wapens. Op wapenbezit staat de doodstraf. Een dropping te Aalsum bij Dokkum leidt indirect tot de grootste massa-executie in Friesland van twintig mannen in Dokkum.
Op zondag 8 april geeft ‘Radio Oranje’ via de BBC de langverwachte slagzin door: 'de fles is leeg'. Voor de NBS is dit het sein om 36 uur later met sabotageacties te beginnen. De Canadese troepen zijn bijna bij de grens van Friesland. De wapens worden uit de opslagplaatsen gehaald. De NBS groepen komen bij elkaar op geheime locaties en de wapens en munitie worden uitgedeeld.
De verzetsgroepen hebben Friesland al voor een groot deel in handen voor de komst van de Canadezen. Alleen bij Harlingen-Makkum hebben de Duitsers voor de verdediging van de Afsluitdijk artillerie neergezet en moeten de Canadezen zware gevechten leveren. Het vasteland van Friesland is op 18 april helemaal bevrijd.
-
