Tamme Smit neemt je mee naar het Afsluitdijk Wadden Center

17 september 2024 | Tamme Smit

Tamme Smit

Presentator en visgids Tamme Smit (26) houdt zich al bezig met vissen zolang hij het zich kan herinneren. Regelmatig staat hij voor de televisiecamera’s om zijn kijkers te voorzien van zijn kennis en kunde, bijvoorbeeld over de vismigratie. Tamme verlaat zijn geliefde Lauwersmeer en neemt een kijkje op de Afsluitdijk bij het Wadden Center op Kornwerderzand.

“Waar schoolvriendjes vroeger gingen voetballen, ging ik vissen. Al vrij snel liep deze hobby uit de hand en van het een kwam het ander. Ik ben een gepassioneerd sportvisser die in zijn vrije tijd ook veel vist; daarnaast presenteer ik VIS TV en ben ik te zien in het programma ‘Byt’ op Omrop Fryslân. Hiervóór heb ik vijf jaar lang voor de hengelsportfederatie Sportvisserij Fryslân gewerkt en ondertussen werk ik voor Hogeschool Van Hall Larenstein in het visonderzoek. Hierbij moet ik echt mijn handen uit de mouwen steken; zo vang ik vissen om migratiepatronen van verschillende vissoorten te bekijken en te zenderen om ze te volgen. Naast deze werkzaamheden ben ik werkzaam als Visgids. Daarmee neem ik mensen mee op mijn boot, om zo te vissen op het Lauwersmeer. Al met al: ik ben altijd met vissen en hengels bezig en het is mij gelukt om van mijn hobby mijn werk te maken.”

Genieten van de natuur

“Ik ben ik niet zo’n cultuurman; ik geniet meer van de natuur. Ik ben zes dagen per week op en bij het water, zowel vanaf de boot als langs de kant. Dan is het mooi om de zevende dag van de week thuis of in de tuin te kunnen genieten van mijn hond en de mensen om me heen. Een museum bezoeken zou ik niet snel uit mezelf doen, al vond ik het Afsluitdijk Wadden Center op Kornwerderzand mooi om te zien.

Vanuit mijn vorige baan bij Sportvisserij Fryslân kwam ik regelmatig op Kornwerderzand. Sterker nog: het Wadden Center was een populaire vergaderlocatie. Zelf woon ik in Aalsum, net boven Dokkum, dus op een zondagmiddag ben ik vaak te vinden op Lauwersoog om daar lekker een visje te eten en uit te waaien. Kornwerderzand is eigenlijk net zo’n plekje voor de mensen in die hoek van de provincie. Gewoon om even achter de dijk te kijken.

“ Ik ben ik niet zo’n cultuurman; ik geniet meer van de natuur ”

Trekpleister voor de jeugd

“Toen ik in het museum was, kreeg ik de tip om op het panoramadak te gaan staan om over het wad te kunnen kijken. Zelf vis ik veel op het wad: compleet afgelegen en in alle rust, alleen op de wereld. Op zo’n moment kan ik mijlenver over het wad kijken. Bij het Afsluitdijk Wadden Center kreeg ik dit vanuit een ander perspectief te zien, vanaf de Afsluitdijk. Voor veel mensen is het een prachtig en uniek gezicht, maar ik hoorde vooral de auto’s langs razen. Ik houd het toch liever bij mijn ‘eigen’ manier van over het wad kijken. Dat vond ik wel een grappige vergelijking.

Als ik aan een museum denk, denk ik aan een oud gebouw met allemaal informatie. Maar omdat dit allemaal nieuw is, is het heel modern en daardoor voor de jeugd ook een leuke trekpleister. Tijdens de expositie loop je door verschillende gangpaden, waarvan er in één nepvogels hangen. Compleet aangevuld met geluiden en ventilatoren in het plafond, die zorgen dat de vogels meebewegen met de wind. Dat interactieve is mooi om te zien. In een andere zaal wordt een storm op zee uitgebeeld, met als achterliggende gedachte dat we door de Afsluitdijk tijdens zo’n storm droge voeten kunnen houden. Doordat je er figuurlijk middenin staat, is de beleving voor kinderen ook levensecht. De foto’s en feiten over het maken en realiseren van de Afsluitdijk vind ik ook mooi om te zien. Tegenwoordig heb je dikke kranen, maar destijds stonden er tig arbeiders schouder en schouder om het ene na het andere basaltblok over te hevelen. Dat is heel anders dan hoe het nu gaat. Nu zitten er honderd man op, destijds werkten er duizenden mensen aan.”

Elke ruimte een eigen thema

“Mijn vriendin en ik zijn goed ontvangen bij de expositie. Er werd ons duidelijk verteld wat we konden verwachten en zien, dat vond ik heel netjes, helemaal als het gebied en het wad onbekend voor je zijn. De tour begint op de eerste verdieping, De rode draad door het museum is het waddengebied en wat de Afsluitdijk hiermee gedaan heeft. Net zoals bij het Lauwersmeer, is het IJsselmeer ook compleet veranderd. Er is te zien dat het water van zout en brak naar zoetwater gaat. Ook de bouw van de Afsluitdijk komt steeds weer terug door de expositie heen. Met een vaste route kom je door verschillende ruimtes en in de gangpaden tussendoor worden video’s afgespeeld. Elke ruimte heeft zijn eigen thema en tussendoor wordt er gefocust op de jeugd met kleine spelletjes. Rondom zijn kleine, losse kamers met bijvoorbeeld een voorstelling van het landschap in de buurt of feiten met oude kaarten van arbeiders. Dat is heel mooi om te zien.”

Contrast tussen toen en nu

“Wat mij het meest is bijgebleven, is het contrast tussen toen en nu. Als je tegenwoordig over de Afsluitdijk rijdt, staan er vaak immens grote kranen. Dat die werkzaamheden vroeger uitgevoerd werden door mensenhanden, dat de wilgentakken gevlochten werden als dijkversteviging, is echt bizar. Helemaal het laatste stuk wat gedicht moest worden, op het moment dat het water daar nog doorheen gierde, moet een heel moment bijzonder geweest zijn.

Het museum beleef je op je eigen manier en er is voor iedereen wat interessants te zien. Het enige wat ik miste, was iets tastbaars. Een aquarium met migrerende vissoorten is bijvoorbeeld een mooie aanvulling hierop. Een laatste tip: neem een hengeltje mee en ga in Harlingen of in de buurt even vissen.”