Epke Zonderland neemt je mee naar het Ir. D.F. Woudagemaal

17 september 2024 | Epke Zonderland

Epke Zonderland

Epke Zonderland is meervoudig wereldkampioen en olympiër turnen. Epke volgt een opleiding tot sportarts en in zijn vrije tijd is hij vaak aan het sporten. Epke geniet ook van al het moois dat cultureel Nederland te bieden heeft en hecht veel waarde aan het overbrengen daarvan op zijn kinderen. Mede hierom keerde hij vanuit Heerenveen terug naar zijn geboorteplaats Lemmer om een kijkje te nemen bij het Ir. D.F. Woudagemaal.

“Ik ben op dit moment bezig met een vierjarige opleiding waarbij je de facetten van de sportgeneeskunde doorloopt; zoals cardiologie, longgeneeskunde en orthopedie. Inhoudelijk krijg ik te maken met blessures die bij deze sporten naar voren komen, maar ook het inspannend vermogen van het hart en longen zijn erg interessant. Deze metingen kunnen we toepassen op topsport en amateursport, maar ook bij zieke mensen die beweging nodig hebben om fit te blijven of juist te worden. Het is heel breed en inhoudelijk superinteressant.”

Sport en cultuur

“Naast dat ik een gezin met drie kinderen heb en parttime werk, houd ik me veel bezig met sporten; in het verleden heb ik altijd geturnd en dit doe ik nog steeds zo vaak mogelijk. Ook is hardlopen en voetballen heel praktisch, en richting de winter zullen we wat vaker weer gaan schaatsen. Windsurfen is ook een grote hobby van me, maar dat is iets lastiger met de kinderen erbij. Het Friese water op met de boot vind ik ook heerlijk om te doen, mits het weer een beetje oké is.

Ik ga niet zeggen dat ik een heel cultureel ingesteld persoon ben, maar cultuur en geschiedenis interesseren me wel. Het is leuk om musea te bezoeken, helemaal als deze ook toegankelijk zijn voor de kinderen. Ik denk dat dit goed voor ze is en ik zou het ook aan ze willen meegeven, voor zover dit lukt.”

“ Het is geweldig om te ervaren hoe dit historische gemaal zó volwaardig gebruikt wordt ”

Scheiding tussen IJsselmeer en binnenwater

“Ik ben dol op water en watersport en dan is Lemmer echt een perfecte plek. Ik heb er tot mijn achttiende gewoond. Vroeger waren we veel te vinden bij het IJsselmeer en de Brekken en ben ik veel over de Friese meren wezen zeilen met mijn vader en broers. Dit heeft een duidelijke link met het Woudagemaal, dat staat op de scheiding tussen het IJsselmeer en het binnenwater. Het stoomgemaal en het vele water kenmerken Lemmer. Ik ben er een aantal keer geweest en heb er zelfs nog een rondleiding georganiseerd voor mijn sponsors, zodat ik ook een stukje cultuur vanuit Friesland mee kon geven. Daarnaast heb ik het museum vroeger met school bezocht en ben ik regelmatig in de buurt geweest om rondom het gemaal te vissen. Dus in die zin ken ik het Ir. D.F. Woudagemaal van buiten en binnen.”

Bijzondere sfeer

“De sfeer in het Woudgemaal is erg bijzonder, het is een stukje historie waar je binnenkomt en alle machines en systemen zijn heel anders dan wat je tegenwoordig vaak ziet. Het geeft inzicht in wat nodig is om de installatie te laten draaien. Het begint met de warmte die nodig is om het water in stoom om te zetten, gevolgd door de buizen naar de machines en de pompen die op gang moeten komen om het water vanuit Friesland naar het IJsselmeer te pompen. Als je dan in de kelders kijkt zie je weer allerlei buizen met kleuren, op deze manier is het heel inzichtelijk hoe zoiets werkt. Je wordt meegenomen in de verschillende onderdelen van het proces en er wordt in grote lijnen en aan de hand van illustraties verteld hoe dit eaan toegaat.

In principe draait het stoomgemaal niet, tenzij je geluk hebt, want twee keer per jaar gaat het hele systeem aan. In zo’n periode is er ook de mogelijkheid om langs te komen. Het is geweldig om te ervaren hoe dit historische gemaal in deze tijd zó volwaardig gebruikt wordt.”

Stukje historie

“In de eerste ruimte waar je binnenkomt zijn grote ketels te zien, waar vroeger kolen in geschept werd om te verbranden. Hier wordt het water verhit om de stoom te produceren. In een grote ruimte verderop staan de stoommachines en de pompen die ervoor zorgen dat het water door het gemaal wordt gepompt. De druk van de stoom zet dit alles in gang. Het is heel inzichtelijk. Alles geeft een mooi beeld van hoe het proces werkt, juist hierom is het ook erg geschikt voor kinderen. Het is geen gebouw waar je alleen naar de buitenkant kan kijken. Voor jongeren is het ontzettend leuk om inzicht te krijgen in een stuk werktuigbouwkunde. Ook voor volwassenen is het interessant om deze plek te bezoeken. Het is mooi dat het nog steeds ingezet wordt. Er wordt ook verteld over hoe het er vroeger aan toe ging en hoe bijvoorbeeld de kolen aankwamen met skûtsjes en pramen. Volgens mij was het dan ook een belangrijke plek voor arbeiders uit Lemmer die nodig waren om de boel draaiende te houden.

Kom zeker eens kijken, omdat het een mooi stukje cultuur is dat nog steeds werkt en op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Houd ook zeker in de gaten of en wanneer het gemaal echt in actie komt. Zelf heb ik dat nog niet meegemaakt, maar het lijkt mij heel gaaf om het in werking te zien!”