Die Sint Joriskerk in Dedgum
Dedgum
Das kleine Warftdorf Dedgum traf 1889 Vorbereitungen für den Abriss seines verfallenen Gotteshauses aus dem 13. Jahrhundert, um dort ein neues Kirchengebäude zu errichten.
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Das könnte dich auch interessieren
Das kleine Warftdorf Dedgum traf 1889 Vorbereitungen für den Abriss seines verfallenen Gotteshauses aus dem 13. Jahrhundert, um dort ein neues Kirchengebäude zu errichten. Das rief in Den Haag den Staatsbeamten Victor de Stuers auf den Plan. Stuers gilt als Urvater des niederländischen Denkmalschutzes. Er sorgte dafür, dass ein Teil der alten Kirche, ein ansehnliches Eingangstor von 1707, erhalten blieb. Nur eben nicht an Ort und Stelle. Man findet es in Leeuwarden, im Innenhof eines Gebäudes an der Koningsstraat, das früher zum Friesischen Museum gehörte.
Die alte Kirche wurde tatsächlich 1889 abgerissen, und noch im gleichen Jahr erblickte das neue Gotteshaus das Licht der Welt. Der Witmarsumer Architekt Jan van Reenen entwarf eine einfache, rechteckige Saalkirche mit einem ranken Hochturm, alles in Backstein. Der Haupteingang befindet sich an der Nordseite im westlichsten Joch. Prunkstück im Inneren ist die Kanzel aus dem 18. Jahrhundert, üppig verziert mit Holzschnitzereien. Er stammt noch aus der alten Kirche. An seiner Vorderseite sieht man zwei papagaienartige Vögel, die eine Vase mit vielfältigen Blumen flankieren.
Der gusseiserne Zaun rund um den Kirchhof stammt von 1874 und ist somit älter als die Kirche selbst. Am Osteingang hinter dem Altarraum stößt man auf Ornamente mit einer etwas makabren Todessymbolik: geflügelte Sanduhren, denen Totenschädel aufgesetzt sind. 2018 wurde die Kirche restauriert und wird nunmehr als Bürgerhaus genutzt. Es beherbergt auch ein Bed & Brôchje, in dem man komfortabel nächtigen kann. Wer sich die Mühe macht, den Turm zu besteigen, den erwartet ein Ausblick bis zum IJsselmeer.
Hier finden Sie Die Sint Joriskerk in Dedgum
Buren 168764 PR Dedgum Route planen
vanaf jouw locatie
-
Oorlogsmonument Wons
Oorlogsmonument Wons
Het laatste serieuze gevecht van de Queens Own Rifles of Canada vond plaats op 16 april 1945 bij Wons en Hayum. Nergens in Friesland verloren de Canadezen zoveel mensen tegelijk. Een monument in Wons en een gedenksteen in Sneek herinneren aan de offers die deze infanterie eenheid bracht.
Op 16 april 1945 waren grote delen van Friesland bevrijd. In het westen en zuidwesten van de provincie was het zover nog niet. Enkele duizenden Duitse soldaten hadden zich verzameld in de Friese havenplaatsen en rond de Afsluitdijk. Zij probeerden nog de oversteek te maken naar Noord-Holland dat nog stevig in Duitse handen was.
De Canadezen wilden voorkomen dat de Duitsers zich in Noord-Holland verder versterkten. Mede daarom zetten zij vanaf 16 april de aanval in op de Kop van de Afsluitdijk. De infanterie van Queens Own Rifles of Canada was één van de eenheden die hierbij betrokken was. Op 16 april vertrokken zij vanuit Bolsward in de richting van de Afsluitdijk, ondersteund door tanks van de Sherbrooke Fusiliers.
In het open Friese landschap waren de Canadezen op de weg erg zichtbaar en dus kwetsbaar. Vlak voor een brug bij Hayum openden de Duitsers het vuur. De Canadees Orville Cook zat in één van de voorste voertuigen. Over wat er daarna gebeurde schreef hij het volgende:
"Ik zat eerst rechts, maar kwam later in het linker compartiment van onze carrier. Dat was mijn geluk. Bij de strijd met de Duitsers die volgde, was ik de enige die niet geraakt werd. Ze lieten ons ver komen en schoten drie keer raak. Er kwam rook uit het rechter compartiment van mijn carrier. Ik sprong eruit en ben naar de andere kant gerend om de sergeant eruit te halen en hoe ik dat voor elkaar kreeg, weet ik niet meer. Ik legde hem op de weg. De bestuurder was de volgende die ik eruit haalde en op de weg neerlegde. Ik heb ze beiden morfine toegediend en gaf ze een sigaret.
De sergeant zei: ga terug en vertel de A compagnie waar het vuur is en 'make sure they get those jerry (Duitse) bastards for this one'. De soldaten in de voorste carrier waren op slag dood.” De Duitsers hadden aan de westkant van de brug verschillende stukken luchtafweergeschut verdekt opgesteld. De licht gepantserde carriers waren niet opgewassen tegen de 20 mm. en 40 mm. granaten. In het voorste voertuig sneuvelden Alexander Cockburn, Walter Leslie Jackson, Gordon William Ouderkirk, Harry Horace Pennell en Walter Samuel White. Verder vielen er aan Canadese kant ook meerdere gewonden waaronder de mannen in het voertuig van Orville Cook.
Vrijwel direct nadat duidelijk was waar het Duitse geschut stond opgesteld rekenden de Queens of Own Rifles samen met enkele tanks van de Sherbrooke Fusiliers alsnog af met de Duitse weerstand. De resterende verdedigers gaven zich uiteindelijk over.
De gevechten bij Wons en Pingjum zouden de laatste plek zijn waar soldaten van de Queens Own Rifles of Canada sneuvelden. Het was daarom de expliciete wens van de veteranen om in Wons hun monument te plaatsen. Op deze Honour Roll staan de namen van hun kameraden die vanaf D-Day tot de bevrijding het leven lieten.
