Dorpscanon van Folsgeare
Folsgare
Folsgeare is een klein terpdorp in Súdwest-Fryslân, gelegen tussen Bolsward en Sneek. Het dorp is rond 1100 ontstaan aan de rand van de Middelzee en heeft een rijke historie. Die kun je ontdekken in het dorp door middel van bordjes die je doorverwijzen naar de dorpscanon van Folsgeare.
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Folsgeare is een klein terpdorp in Súdwest-Fryslân, gelegen tussen Bolsward en Sneek. Het dorp is rond 1100 ontstaan aan de rand van de Middelzee en heeft een rijke historie. Die kun je ontdekken in het dorp door middel van bordjes die je doorverwijzen naar de dorpscanon van Folsgeare.
Komend vanaf Nijland over de Tsjaerddyk zie je binnen de bebouwde kom op veel huizen een klein bordje. Op dit bordje staat een (oude) foto, een klein stukje tekst en een QR-code. Via deze code kom je terecht op de dorpscanon van Folsgeare waar de historie van het betreffende gebouw staat beschreven.
De dorpscanon biedt echter meer informatie, o.a. over gebeurtenissen die zich in of rond het dorp hebben afgespeeld en over personen die een connectie hebben / hadden met het dorp.
Kortom, een aanrader voor iedereen met interesse voor cultuurhistorie.
-
De bevrijding van Friesland 2
De bevrijding van Friesland 2
Op 18 april was de hele provincie Friesland met uitzondering van de Waddeneilanden bevrijd. In vergelijking met andere provincies werd er in Friesland weinig gevochten. Over het algemeen waren de paar duizend Duitse troepen, die Friesland niet hadden kunnen ontvluchten, door de Canadezen relatief snel verslagen.
De commandant van de Royal Canadian Dragoons, Lieutenant Colonel Landell, prees de acties van het verzet door te stellen ´Friesland liberated herself´. Hoewel dat wellicht wat overtrokken was, versnelden de acties van het Friese verzet zonder meer de bevrijding. En het beperkte het aantal slachtoffers aan geallieerde kant.
Bij confrontaties met Duitse troepen en hun Nederlandse handlangers verloren zeker 31 verzetsmensen hun leven. Aan geallieerde kant sneuvelden tenminste elf Canadezen en één Fransman. Bij de gevechten en beschietingen vielen ook tientallen burgerslachtoffers. Het aantal slachtoffers aan Duitse kant is niet bekend, maar vermoedelijk liep dat aantal in de honderden. Met 320 vernielde en 4000 beschadigde woningen en 80 vernielde bruggen was Friesland materieel de minst beschadigde provincie van Nederland.
Veel Duitse militairen maakten zich uit de voeten in de richting van het westen van het land. Harlingen, Makkum en Lemmer werden verzamelplaatsen voor zich terugtrekkende Duitse troepen. Van daaruit probeerden ze per boot over het IJsselmeer of via de Afsluitdijk richting Noord-Holland te ontkomen. Ook de Waddeneilanden werden een toevluchtsoord voor collaborateurs en Duitse militairen. Hier liet de bevrijding langer op zich wachten.
Op Terschelling werden de laatste Duitse troepen op 29 mei ontwapend door een Brits artillerieregiment. Twee dagen later staken de Britten van Terschelling over naar Vlieland en was ook de bevrijding van dat eiland een feit. Ameland was op 3 juni bevrijd.
Op Schiermonnikoog had het personeel van het beruchte Scholtenhuis, het SD-hoofdkwartier in Groningen, zich gevestigd. Na hun vertrek op 31 mei vierde het eiland feest, ondanks de zeshonderd nog aanwezige bezettingstroepen. Pas op 11 juni vertrokken de laatste Duitse militairen van Schiermonnikoog en was Friesland helemaal vrij.
De meeste Canadese eenheden die Friesland hadden bevrijd, zetten na 18 april de strijd voort in Groningen en Noord-Duitsland. Hun oorlog eindigde op 8 mei 1945 toen de overgave van alle Duitse strijdkrachten van kracht werd.
