Wonsstelling
Wons
Das Dorf Wons spielte eine wichtige Rolle beim Einmarsch der deutschen Armee im Jahr 1940. Dies hatte mit seiner Lage gegenüber dem Afsluitdijk zu tun. Die Wonsstelling war das letzte Hindernis, bevor die deutschen Truppen den Afsluitdijk erreichten.
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Das könnte dich auch interessieren
-
Monument Canadian regiment Queen's Own Rifles of Canada
Monument Canadian regiment Queen's Own Rifles of Canada
-
Oorlogsmonument Wons
Oorlogsmonument Wons
Het laatste serieuze gevecht van de Queens Own Rifles of Canada vond plaats op 16 april 1945 bij Wons en Hayum. Nergens in Friesland verloren de Canadezen zoveel mensen tegelijk. Een monument in Wons en een gedenksteen in Sneek herinneren aan de offers die deze infanterie eenheid bracht.
Op 16 april 1945 waren grote delen van Friesland bevrijd. In het westen en zuidwesten van de provincie was het zover nog niet. Enkele duizenden Duitse soldaten hadden zich verzameld in de Friese havenplaatsen en rond de Afsluitdijk. Zij probeerden nog de oversteek te maken naar Noord-Holland dat nog stevig in Duitse handen was.
De Canadezen wilden voorkomen dat de Duitsers zich in Noord-Holland verder versterkten. Mede daarom zetten zij vanaf 16 april de aanval in op de Kop van de Afsluitdijk. De infanterie van Queens Own Rifles of Canada was één van de eenheden die hierbij betrokken was. Op 16 april vertrokken zij vanuit Bolsward in de richting van de Afsluitdijk, ondersteund door tanks van de Sherbrooke Fusiliers.
In het open Friese landschap waren de Canadezen op de weg erg zichtbaar en dus kwetsbaar. Vlak voor een brug bij Hayum openden de Duitsers het vuur. De Canadees Orville Cook zat in één van de voorste voertuigen. Over wat er daarna gebeurde schreef hij het volgende:
"Ik zat eerst rechts, maar kwam later in het linker compartiment van onze carrier. Dat was mijn geluk. Bij de strijd met de Duitsers die volgde, was ik de enige die niet geraakt werd. Ze lieten ons ver komen en schoten drie keer raak. Er kwam rook uit het rechter compartiment van mijn carrier. Ik sprong eruit en ben naar de andere kant gerend om de sergeant eruit te halen en hoe ik dat voor elkaar kreeg, weet ik niet meer. Ik legde hem op de weg. De bestuurder was de volgende die ik eruit haalde en op de weg neerlegde. Ik heb ze beiden morfine toegediend en gaf ze een sigaret.
De sergeant zei: ga terug en vertel de A compagnie waar het vuur is en 'make sure they get those jerry (Duitse) bastards for this one'. De soldaten in de voorste carrier waren op slag dood.” De Duitsers hadden aan de westkant van de brug verschillende stukken luchtafweergeschut verdekt opgesteld. De licht gepantserde carriers waren niet opgewassen tegen de 20 mm. en 40 mm. granaten. In het voorste voertuig sneuvelden Alexander Cockburn, Walter Leslie Jackson, Gordon William Ouderkirk, Harry Horace Pennell en Walter Samuel White. Verder vielen er aan Canadese kant ook meerdere gewonden waaronder de mannen in het voertuig van Orville Cook.
Vrijwel direct nadat duidelijk was waar het Duitse geschut stond opgesteld rekenden de Queens of Own Rifles samen met enkele tanks van de Sherbrooke Fusiliers alsnog af met de Duitse weerstand. De resterende verdedigers gaven zich uiteindelijk over.
De gevechten bij Wons en Pingjum zouden de laatste plek zijn waar soldaten van de Queens Own Rifles of Canada sneuvelden. Het was daarom de expliciete wens van de veteranen om in Wons hun monument te plaatsen. Op deze Honour Roll staan de namen van hun kameraden die vanaf D-Day tot de bevrijding het leven lieten.
Das Dorf Wons spielte eine wichtige Rolle beim Einmarsch der deutschen Armee im Jahr 1940. Dies hatte mit seiner Lage gegenüber dem Afsluitdijk zu tun. Die Wonsstelling war das letzte Hindernis, bevor die deutschen Truppen den Afsluitdijk erreichten.
Die Stellung wurde in kurzer Zeit errichtet und bestand aus Konstruktionen aus Erde und Holz. Die schlecht ausgebauten Stellungen erhielten von der Besatzung den Namen Molshopen. Während der deutschen Invasion kämpfte Wons tapfer, bis der einzigen Waffe die Munition ausging. Danach flohen die niederländischen Soldaten nach Makkum, wo die meisten Kriegsgefangene wurden und in Lager in Groningen und Deutschland gebracht wurden.
Mit der Schlacht in Wons wurde der deutsche Vormarsch zwei Tage lang aufgehalten, sodass viele niederländische Truppen sicher über das Wasser fliehen konnten. Nachdem die Stellungen bei Wons besiegt worden waren, zogen die deutschen Truppen zu den Kasematten bei Kornwerderzand. Von den 'Wee-ons'-Aussagen ist leider nichts mehr übrig. Im Kasemattenmuseum ist eine Nachbildung mit dem Namen „De Desperation“ zu sehen.
-
Hegewiersterfjild - It Hegewierster Fjild - Vogelkijkhut
Hegewiersterfjild - It Hegewierster Fjild - Vogelkijkhut
-
Friese Hoeve Sneek - Tweepersoonskamer Friese Hoeve Sneek
Friese Hoeve Sneek - Tweepersoonskamer Friese Hoeve Sneek
-
E-bike oplaadpunt – Hotel Restaurant Boschlust
E-bike oplaadpunt – Hotel Restaurant Boschlust
